JavaScript Nedir?
JavaScript Web sayfaları için yeni bir scripttir ve özelliği HTML sayfanızın içine yerleştirilebilmesidir. JavaScript ile ilginç elemanlar kullanarak HTML sayfanızı geliştirecek birçok olanağa sahip olacaksınız. Örneğin kullanıcının sayfanızı incelerken yaptığı hareketlere anında karşılık verebilirsiniz. Ayrıca bir zamanlar sadece CGI ile mümkün olan bazı olaylar JavaScript ile de yapılabilir. Yani JavaScript'in yardımıyla gerçekten de kaliteli Web sayfaları yaratabilirsiniz. Şu anda Internet üzerinde JavaScript ile ilgili birçok örnek bululunmaktadır. Gamelan'da (JavaScript kısmında) birçok adres mevcut. Netscape'de ise JavaScript ile ilgili en son ve en ayrıntılı dökümanları bulabilirsiniz ancak bu dökümanların dili biraz ağırdır.
Java ve JavaScript Arasındaki Farklar Nelerdir?
Her ne kadar adları birbirinin nerdeyse aynısı olsa da Java ile JavaScript aynı şeyler değildir. Java bir programlama dilidir, JavaScript ise bir scripttir(Adından anlaşıldığı gibi). Farkları ise; Java ile gerçek programlar yazarsınız ancak program yazmakla uğraşmadan güzel şeyler yaratmak istenildiğinden ve ağır çalıştığından dolayı Java çok yaygınlaşmamıştır. JavaScript, ayrı bir programlama dilinden çok HTML'nin bir uzantısıdır denebilir. Tabii ki bu 'resmi' bir tanımlama değil, ama Java ve JavaScript arasındaki farkı anlatmak için iyi bir tanımlamadır.
JavaScript'leri Çalıştırmak
JavaScript'i destekleyen ilk tarayıcı Netscape Navigator 2.0 idi. Tabii ki daha yeni versiyonlar da bu dili destekliyor. Her ne kadar değişik versiyonlarda bazı problemler olsa da JavaScript'i tüm Netscape ailesi destekleyecektir. Bununla beraber yakın gelecekte tüm tarayıcılar JavaScript'i destekleyeceklerdir. Örneğin yakında çıkacak olan Microsoft Internet Explorer 3.0 JavaScript desteğiyle piyasaya sürülecektir. Yani JavaScript gelecekte çok yaygın olacağından bu tekniği şimdiden öğrenmek faydalı olacaktır. Gördükçe anlayacaksınız ki JavaScript yazmak gerçekten de çok kolay. Size gereken sadece birkaç ana teknik ve çevrenizde aynı konuyla uğraşan, bilgi alışverişi yapabileceğiniz kişiler bulmaktan ibaret olacaktır.
Tabii ki JavaScript öğrenebilmeniz için öncelikle HTML hakkında bilgi sahibi olmanız gerekli. HTML hakkında Internet'te birçok kaynak mevcuttur. Yahoo'da 'html' konu başlığını ararsanız pek çok kaynak bulabilirsiniz.(Bu kaynaklar piyasadaki kitaplardan çok daha faydalıdır çünkü sürekli güncellenmektedirler. Internet'in büyüme hızına başka türlü yetişmeniz biraz zor.)
JavaScript'lerin Sayfaya Yerleştirilmesi
Şimdi size bazı ufak scriptler göstermek istiyorum. Böylelikle bu yeni script dilinin HTML dökümanlarında nasıl kullanıldığını ve bu dille neler yapabileceğinizi görebilirsiniz. Ben, HTML dökümanına sadece normal bir yazı yazan çok küçük bir scriptle başlamak istiyorum.
<html>
<head>
İlk yazdığım JavaScript!
</head>
<body>
<br>
Bu normal bir HTML yazısıdır.
<br>
<script language="JavaScript">
document.write("İşte JavaScript!")
</script>
<br>
HTML'ye dönüş.
</body>
</html>
Eğer JavaScript'i destekleyen bir alıcı kullanıyorsanız bu scripti çalışırken görebilirsiniz. Eğer alıcınız JavaScript'i desteklemiyorsa bu çıktı biraz acaip görünebilir.
Bu normal bir HTML dökümanıdır.
İşte JavaScript!
HTML'ye dönüş.
Bu script'in pek de yararlı olduğunu söyleyemeyeceğim. Aynı şeyi HTML komutları ile çok daha hızlı ve kısa yazabilirsiniz. Bu örnekle size asıl göstermek istediğim <script> komutu idi. Bu komutu dökümanınızın herhangi bir yerinde kullanabilirsiniz.
Sayfanızda direkt olarak kullanabileceğiniz bir script örneği
Şimdi, sayfanızda direkt olarak kullanabileceğiniz bir script örneği verelim. İlk dökümanda "document.lastModified" özelliğini kullanmıştık. Ancak "document.lastModified" direkt olarak kullanıldığında Amerikan formatında, yani "ay/gün/yıl saat" formatında bir yazı oluşturur. Ancak diyelim ki biz "22 Ekim 1977" gibi göstermek istiyoruz. Bu durumda henüz bahsetmediğim "if" cümlelerinden ve "array"lerden (dizilerden) yararlanacağız. Bu örneği büyük bir ihtimalle anlamayacaksınız ama bu konuda çok istek geldiğinden buraya yazıyorum:
<SCRIPT LANGUAGE="JavaScript" TYPE="text/javascript">
<!--
tarih = new Date(document.lastModified);
yil = tarih.getYear();
if (yil < 1000){
if (yil < 70){
yil = 2000 + yil;
}
else yil = 1900 + yil;
}
ay = tarih.getMonth()+1;
if (ay < 10){
ay ='0' + ay;
}
gun = tarih.getDate();
if (gun < 10){
gun ='0' + gun;
}
saat = tarih.getHours();
if (saat < 10){
saat='0' + saat;
}
dakika = tarih.getMinutes();
if (dakika < 10){
dakika='0' + dakika;
}
ayAdi = new Array(12)
ayAdi[0] = 'Ocak'
ayAdi[1] = 'Şubat'
ayAdi[2] = 'Mart'
ayAdi[3] = 'Nisan'
ayAdi[4] = 'Mayıs'
ayAdi[5] = 'Haziran'
ayAdi[6] = 'Temmuz'
ayAdi[7] = 'Ağustos'
ayAdi[8] = 'Eylül'
ayAdi[9] = 'Ekim'
ayAdi[10] = 'Kasım'
ayAdi[11] = 'Aralık'
document.write("Son güncellenme tarihi:" + gun +' ' + ayAdi[ay-1]+' '+ yil +
' - ' + saat +':'+ dakika);
// -->
</SCRIPT> |
